Anna Jadwiga Podhajska

1938-2006

Anna Jadwiga Podhajska (z domu Wiśniewska) – naukowczyni, biotechnolożka, inicjatorka gdańskiej szkoły biotechnologii.

Urodziła się 13 kwietnia 1938 roku w Gdyni. W 1955 roku ukończyła I Liceum Ogólnokształcące, a 1964 roku studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. Po zakończeniu studiów rozpoczęła pracę na macierzystej uczelni w Katedrze Mikrobiologii. W 1968 roku została doktorem w zakresie mikrobiologii lekarskiej. Uczestniczyła w procesie tworzenia Uniwersytetu Gdańskiego, a w 1970 roku rozpoczęła pracę w Katedrze Biochemii na Wydziale Biologii, Geografii i Oceanologii Uniwersytetu Gdańskiego. Utworzyła tam Zakład (a następnie Katedrę) Mikrobiologii, którym kierowała do 1996 roku. W 1987 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku, w 1996 tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1999 roku – zwyczajnego. Odbyła staże naukowe w Instytucie Biologii Molekularnej w Genewie i w Laboratorium Badań nad Rakiem w Madison w stanie Wisconsin (Stany Zjednoczone). Zaangażowała się w zjednoczenie środowisk naukowych Uniwersytetu Gdańskiego i Akademii Medycznej w Gdańsku, co doprowadziła do powołania w 1993 roku Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii – jednostki kształcącej w zakresie biotechnologii. Pełniła funkcję jej prodziekana w latach 1993–1996. To jej entuzjazm i wiara w celowość tego przedsięwzięcia spowodowały, że zakończyło się ono sukcesem. Była też pomysłodawczynią zorganizowania Letnich Szkół Biotechnologii, na które zapraszała najwybitniejszych przedstawicieli oraz przedstawicielki światowej nauki. Kierowała się dobrem nauki polskiej, była bezgranicznie oddana swoim studentom i studentkom, wykorzystywała kontakty zagraniczne do tego aby umożliwić im rozwój naukowy i prowadzenie prac badawczych.

Do jej pasji należało też upowszechnianie osiągnięć nauki. Była inicjatorką powstania Centrum Transferu Technologii, którego zadaniem jest pośrednictwo w przedsięwzięciach komercyjnych, zapewniających środki między innymi na zakup aparatury badawczej. Pracowała także przy założeniu Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Gdyni, który umożliwia rozwój nowoczesnych technologii, w szczególności biotechnologii i ochrony środowiska. Pełniła funkcję wiceprezydenta międzynarodowego stowarzyszenia ScanBalt Network, poświęconego badaniom, nauce i innowacjom w regionie Bałtyku. Była także członkiem wielu towarzystw i rad naukowych, przewodniczyła grupom ekspertów i jury konkursów (między innymi w konkursie L’Oreal dla Kobiet i Nauki). Uczestniczyła w pracach komitetów redakcyjnych czasopism naukowych. Była laureatką wielu nagród w konkursach i wyróżnień w tym: rektora UG za pracę badawczą i naukowo-wychowawczą, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za pracę organizacyjną i badawczą, francusko-europejskiego konkursu Fundacji Heleny Rubinstein o tytuł Najlepsza Kobieta Naukowiec, w którym zajęła drugie miejsce, tytułu Kobieta Przedsiębiorcza;

Złotego Medalu na Międzynarodowej Wystawie Wynalazków INNOWACJE 2003 w kategorii Medycyna i Biotechnologia, tytułu Lady Soroptimist nadanego przez Klub Soroptimist International. Otrzymała też odznaczenia państwowe oraz Medal Marii Skłodowskiej-Curie.

Zmarła 15 lutego 2006 roku w Gdańsku, jest pochowana w Szymbarku.

9 października 2020 roku Anna Jadwiga Podhajska dołączyła do grona patronów gdańskich tramwajów. Jej imię nadano nowemu tramwajowi Pesa Jazz Duo.

Bibliografia
Anna J. Podhajska (1938–2006) pierwsza dama polskiej biotechnologii, red. W. Makarewicz, E. Łojkowska, Gdańsk 2010.
Anna Podhajska, [w:] Encyklopedia Gdańska, Gdańsk 2012, s. 801
Łojkowska E., Makarewicz W., Prof. dr hab. Anna Podhajska (1938–2006), http://metropolitanka.ikm.gda.pl/profesor-dr-hab-anna-podhajska-1938-2006/. Dostęp: 20.09.2018.
Łojkowska, E., Makarewicz W., Prof. dr hab. Anna Podhajska (1938–2006), https://biotechnologia.pl/informacje/profesor-dr-hab-anna-podhajska-1938-2006,11672. Dostęp: 20.09.2018.
Sieliwończyk, J., Pierwsza dama polskiej biotechnologii – Anna Jadwiga Podhajska – patronką tramwaju, https://www.gdansk.pl/wiadomosci/pierwsza-dama-polskiej-biotechnologii-anna-jadwiga-podhajska-patronka-tramwaju,a,180677. Dostęp: 9.10.2020.