Alina Pienkowska-Borusewicz (z domu Pabijan) – pielęgniarka, sygnatariuszka Porozumień Gdańskich.
Urodziła się 12 stycznia 1952 w Gdańsku. Ukończyła Pomaturalne Medyczne Studium Zawodowe w 1973 roku. Rok później rozpoczęła pracę w Przemysłowym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (ZOZ) przy Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W 1978 dołączyła do Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Została członkinią redakcji „Robotnika Wybrzeża”, pisała teksty o przystoczniowej służbie zdrowia, chorobach zawodowych i wypadkach przy pracy. Pod tekstami podpisywała się imieniem i nazwiskiem, co narażało ją na szykany ze strony pracodawcy. Przechowywała i kolportowała ulotki oraz pisma niezależne. Była wielokrotnie zatrzymywana za działalność opozycyjną, a w jej domu przeprowadzano liczne rewizje. W 1978 roku została karnie przeniesiona do ZOZ-u w Elmorze, aby rok później wrócić do Stoczni. Próby jej dyscyplinarnego wyrzucenia z pracy skończyły się akcją solidarnościową koleżanek i kolegów.
Uczestniczyła w strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku: przewodziła Komitetowi Strajkowemu w przychodni, a później została członkinią Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS). Czternastego sierpnia 1980 roku przekazała informację o strajku i żądania strajkujących do Jacka Kuronia, a ten podał je dalej do Radia Wolna Europa. Dwa dni później zatrzymywała wychodzących ze Stoczni pracowników i pracownice, nawołując do pozostała w zakładzie i kontynuowania strajku. Uczestniczyła w negocjacjach MKS-u z komisją rządową, współredagowała 21 postulatów, a także współtworzyła treść postulatu 16. dotyczącego służby zdrowia.
Od września 1980 roku działała w Międzyzakładowym Komitecie Założycielskim NSZZ „Solidarność”. Organizowała komitety zakładowe w całej Polsce. W listopadzie tego samego roku przewodniczyła okupacyjnemu strajkowi służby zdrowia w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku. Przez wiele lat była przewodniczącą Krajowej Sekcji Służby Zdrowia „Solidarność” i autorytetem w środowisku. Czasopismo „Przyjaciółka” odznaczyło ją w 1981 roku „Kwiatkiem od Przyjaciółki”.
Po wprowadzeniu stanu wojennego została internowana. Po zwolnieniu w 1982 roku zajęła się organizacją działalności podziemnej. Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej w Gdańsku rozpracowywała ją pod kryptonimem „Pielęgniarka”.
Uczestniczyła w strajku w Stoczni Gdańskiej w 1988 roku. Odmówiła udziału w obradach Okrągłego Stołu; w latach 1991–1993 była senatorką z listy Solidarności, potem w latach 1998–2002 radną Miasta Gdańska – zainicjowała nadanie sygnatariuszom i sygnatariuszkom Porozumień Gdańskich tytułu Honorowych Obywateli Miasta Gdańska. Została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
Nagroda jej imienia przyznawana jest pielęgniarkom zasłużonym dla środowiska zawodowego i społecznego.
Zmarła 17 października 2002 w Gdańsku. Miała dwoje dzieci, jej drugim mężem był Bogdan Borusewicz.
27 sierpnia 2020 roku Alina Pienkowska-Borusewicz dołączyła do grona patronek gdańskich tramwajów.
Bibliografia
A., Alina Pienkowska, „Solidarność. Pismo MKZ NSZZ Solidarność z siedzibą w Gdańsku”, Gdańsk 1981, nr 15/45, s. 8.
Łątkowska, A. Borowski, Alina Pienkowska, http://www.encysol.pl/wiki/Alina_Pienkowska. Dostęp: 15.11.2018.
Olszewska, A., Święto Wolności i Demokracji. Bohaterki Sierpnia patronkami nowych gdańskich tramwajów, https://www.gdansk.pl/wiadomosci/swieto-wolnosci-i-demokracji-bohaterki-solidarnosci-patronkami-gdanskich-tramwajow,a,177741. Dostęp: 27.08.2020.
Szczepuła, W., Alina Pienkowska. Miłość w cieniu polityki, Warszawa 2013.
Autorka: Anna Miler
Wcześniejsza wersja tekstu ukazała się w Archiwum Historii Kobiet na: http://www.herstorie.pl/kobiety/
Zdjęcie Aliny Pienkowskiej, fot. Jacek Awakumowski / zbiory ECS