PL RU EN

O Towarzystwie Polek w IKMie – relacja

Kolejny wykład, który odbył się 14 maja 2014 roku w ramach Akademii Dawnego Gdańska, poświęcony był działającemu w Wolnym Mieście Gdańsku Towarzystwu Polek. Wykład poprowadziła osoba niezwykła: dziennikarka, pisarka, znawczyni dziejów Gdańska i jego mieszkańców, a przede wszystkim erudytka – Gabriela Danielewicz. Dzięki jej staraniom duża część informacji o społeczno-kulturalnej i patriotycznej działalności Polek w Gdańsku została ocalona od zapomnienia.

Autorka: Olga Droździecka
To była niepowtarzalna okazja, by posłuchać osoby, która zebrała bezpośrednie informacje od członkiń i współpracowniczek działającego do 1 września 1939 roku Towarzystwa Polek, a także od ludzi bezpośrednio zaangażowanych w jego inicjatywy i ich rodzin. Informacje szczególnie cenne z uwagi na fakt, że z chwilą wybuchu wojny dokumenty związane z działaniami organizacji zostały w większości zniszczone w obawie przed represjami ze strony niemieckich władz nazistowskich.

fot. Tomasz Ziółkowski
fot. Tomasz Ziółkowski

Organizacje kobiece, których działalność i zasługi wydają się być niedoceniane w głównym nurcie badań nad przeszłością Gdańska, zyskały w osobie pani Danielewicz orędowniczkę i propagatorkę. Dzięki wykładowi i jego wartkiej narracji, uczestnicy i uczestniczki w bardzo przystępny, interesujący sposób zyskali wiedzę o założeniach i celach przyświecających powołaniu na początku 1906 roku Towarzystwa Polek. W czasie wykładu pani Danielewicz wymieniała nazwiska kobiet angażujących się w jego działalność, sieć filii tej organizacji i jej konkretne przedsięwzięcia – organizowanie nauczania w języku polskim, działalność wydawnicza, kulturalna, edukacyjna i społeczna. Jednym z przywołanych przykładów działalności Towarzystwa była wzmianka o dwutygodniku „Pomorzanka”, wydawanym przez przewodniczącą Wandę Czyżewską. Pismo miało na celu popularyzować polską historię i literaturę w wolnym Gdańsku.
fot. Tomasz Ziółkowski
fot. Tomasz Ziółkowski

Kolejną, późniejszą od Towarzystwa Polek, organizacją kobiecą stanowiącą przedmiot prelekcji było Koło Pracy Kobiet działające przy Związku Polaków i historia jego połączenia z Towarzystwem.
Do uatrakcyjnienia spotkania przyczyniły się udostępnione zgromadzonym plansze zawierające kopie zebranych przez panią Danielewicz zdjęć, listów i dokumentów związanych z osobami zaangażowanymi w działalność stowarzyszenia i obrazujących podejmowane przez nie różnorodne inicjatywy.
20140514-08037.jpg
fot. Tomasz Ziółkowski

Wykład spotkał się ze sporym zainteresowaniem. Wśród publiczności znalazły się osoby w różnym wieku i wywodzące się z różnych środowisk, m.in. studenci oraz gdańskie przewodniczki. Nie tylko liczna obecność zgromadzonych, ale również zadawane pytania świadczyły o ważkości poruszanych zagadnień. Oprócz pytań związanych z zasadniczym tematem wykładu – działalnością Towarzystwa Polek – pojawiły się również pytania o niektóre z ponad dwudziestu książek napisanych przez Gabrielę Danielewicz: „Odejścia w słońcu” oraz „Kamienica Nobliwej Grafini”. Oba dzieła odnoszą się do skomplikowanych relacji polsko-niemieckich na terenie Gdańska. Cieszy fakt, że autorka nie eskaluje w swoich wystąpieniach wzajemnej niechęci obu narodowości i nie posługuje się retoryką konfliktu. Jest obiektywna i przedstawia losy ludzi żyjących w niezmiernie trudnych czasach ze zrozumieniem, a przede wszystkim niezwykle interesująco.
fot. Tomasz Ziółkowski
fot. Tomasz Ziółkowski

Fundamentalnym pytaniem, które oczywiście zostało postawione, była kwestia aktualnych planów pisarskich autorki. Dzięki temu zgromadzeni dowiedzieli się, że kolejna książka będzie dotyczyła Wrzeszcza. Biorąc pod uwagę imponujący dorobek literacki Gabrieli Danielewicz, pozostaje życzyć autorce i nam wszystkim kolejnej publikacji, która pozwoli na zatrzymanie się w czasie i spojrzenie na wielowymiarowość przeszłości – również tej nie tak odległej – Grodu nad Motławą.
fot. Tomasz Ziółkowski
fot. Tomasz Ziółkowski

Projekt Metropolitanka
Metropolitanka to projekt herstoryczny (z ang. “her story” – „jej historia”, w przeciwieństwie do “his story” – „jego historia”), który opowiada o roli kobiet w historii, często pomijanej w akademickich, szkolnych oraz codziennych rozmowach. Herstory, czyli historie opowiadane z perspektywy kobiet, mają pełniej odmalować dzieje Pomorza.

Organizator

Projekt Metropolitanka Miasto Gdańsk

© 2023 Metropolitanka
All Rights Reserved. | Deklaracja dostępności