Krystyna Chojnowska-Liskiewicz

1936-2021

Krystyna Chojnowska-Liskiewicz – żeglarka, inżynierka budowy okrętów, pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła kulę ziemską.

Urodziła się 15 lipca 1936 roku w Warszawie. Szkołę średnią w Ostródzie skończyła z patentem żeglarskim. Już jako dziewczynka oglądała ilustracje statków ciekawa, jak się je buduje.

Ukończyła studia na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej w 1960 roku. Była piątą absolwentką tego kierunku; torowała drogę innym kobietom planującym karierę w zawodzie konstruktorki okrętów. Pracowała między innymi w Stoczni Gdańskiej i w Centrum Techniki Okrętowej. W międzyczasie zdobyła uprawnienia żeglarskie, w tym dla jachtowego kapitana żeglugi wielkiej. Odbyła dwa samodzielne rejsy morskie; zaczęła organizować rejsy z załogami składającymi się wyłącznie z kobiet, co wówczas stanowiło nowość.

W połowie lat siedemdziesiątych odkryła, że żadna kobieta nie opłynęła jeszcze samotnie Ziemi. „Pomyślałam, że po pierwsze, do zrobienia jest coś wielkiego, a po drugie, jest to w moim zasięgu” (Krystyna Chojnowska-Liskiewicz). Sprzyjającą okolicznością okazał się Rok Kobiet, który ONZ ogłosił w 1975 roku. Polski Związek Żeglarski postanowił sfinansować wyprawę Polki dookoła świata, a Chojnowska-Liskiewcz okazała się najlepszą kandydatką. Wiedza techniczna pomagała jej bardzo podczas rejsu.

W rejs wyruszyła z Las Palmas na Wyspach Kanaryjskich 28 marca 1976 roku na jachcie „Mazurek”, który zaprojektował na jej potrzeby mąż, Wacław Liskiewicz. Jednostka została zbudowana w Stoczni im. J. Conrada Korzeniowskiego. „Podjęłam się tego bez większych obaw – wspomina. – Może to i niezbyt rozsądne, ale po prostu nie boję się nieznanego. Nie potrafiłam sobie wyobrazić, co może mnie spotkać podczas tego rejsu, więc byłam spokojna. Przede wszystkim jednak – dobrze przygotowana. Przez całe życie uczyłam się samodzielności, nigdy nie mogłam sobie pozwolić na to, żeby być słaba. I to zaprocentowało” (Krystyna Chojnowska-Liskiewicz).

Trasa podróży wiodła przez Ocean Atlantycki, Kanał Panamski, Ocean Spokojny, Ocean Indyjski i wokół Przylądka Dobrej Nadziei z powrotem na Atlantyk. Chojnowska zakończyła rejs po dwóch latach – 20 marca 1978 roku. Została pierwszą kobietą, która opłynęła Ziemię, ale nie było łatwo – ścigały ją dwie inne żeglarki. W Gdańsku powitano ją uroczyście. Otrzymała Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i wyróżnienie dla „Gdańszczanki roku 1978”. Przez dwa lata podróżowała po kraju, opowiadając o swoim wyczynie i zachęcając do żeglarstwa. Kontynuowała tę misję przez wiele lat, szczególnie zależało jej na rozwoju żeglarstwa w wykonaniu kobiet.

Była matką chrzestną kilku jachtów, honorową członkinią Klubu Matek Chrzestnych Statków Armatorów Wybrzeża Gdańskiego. W 2008 roku została Laureatką Super Kolosa, była członkinią Kapituły Kolosów.

Zmarła w nocy z 12 na 13 czerwca 2021 roku w Gdańsku.

W 2023 roku jacht, którym Chojnowska-Liskiewicz opłynęła kulę ziemską, dzięki wsparciu Towarzystwa Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego stał się własnością muzeum. Jest na stałe zacumowany w gdańskiej marinie. Jacht pozostanie w czynnej służbie na rzecz wychowania morskiego i edukacji żeglarskiej.

Bibliografia
Chojnowska-Liskiewicz, K., Pierwsza dookoła świata, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1979.
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, http://www.kolosy.pl/index.php/nagrody/kapitula/krystyna-chojnowska-liskiewicz. Dostęp: 28.10.2018.
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz. Na jachcie jak w domu, TVP, https://vod.tvp.pl/video/notacje-historyczne,krystyna-chojnowska-liskiewicz-na-jachcie-jak-w-domu,34646031. Dostęp: 4.11.2018.
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz. Pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła świat, „30 Dni” 2000, nr 3, s. 48-49.
Matki chrzestne statków, pod red. E. Rusak, Wydawnictwo „Marpress”, Gdańsk 2015.
https://nmm.pl/2023/06/09/jacht-kpt-krystyny-chojnowskiej-liskiewicz-wraca-do-gdanska-po-45-latach/. Dostęp: 18.01.2024