Leonia Papee

Leonia Papee (z domu Dobrzańska) – działaczka społeczna i patriotyczna, nazywana powszechnie panią ministrową.

Urodziła się 22 marca 1895 roku w okolicach Opoczna. Pochodziła z rodziny o wysokiej pozycji społecznej i tradycjach patriotycznych. Wśród jej krewnych był między innymi adiutant ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego, czy hrabia Hipolit Lubieniecki – oficer powstania listopadowego. Jej brat, major Henryk Dobrzański, pseudonim „Hubal”, zasłynął w walkach na frontach II wojny światowej. O latach dziecięcych i młodzieńczych samej Papee niewiele wiemy. W 1919 roku wyszła za mąż za doktora Kazimierza Papee, z którym z racji jego pracy w dyplomacji zjechała pół Europy. Mieszkała między innymi w Hadze, Berlinie, Sztokholmie, Angorze, Tallinie czy Królewcu.

Na początku 1932 roku państwo Papee przeprowadzili się do II Wolnego Miasta Gdańska i to tutaj zaczyna się tak naprawdę historia Leonii. Jej męża mianowano komisarzem generalnym Rzeczpospolitej Polskiej w Wolnym Mieście, co oznacza, że był przedstawicielem rządu polskiego. W konsekwencji Papee nazywano często „panią ministrową”. Swoją nabytą w ten sposób funkcję wykorzystywała w najlepszy z możliwych sposobów – skupiała wokół siebie grono pań, które były chętne do współpracy w ramach działalności dobroczynnej. Miała dar zjednywania sobie ludzi. Zawdzięczała to świetnej komunikatywności i pomysłowości. Utworzyła Naczelny Komitet Ochronkowy – instytucję nadzorującą pracę ochronek (przedszkoli dla ubogich dzieci) na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Została również przewodniczącą w Radzie Pracy Kobiet. W swej pracy skupiła się przede wszystkim na organizacji świetlic – miejsc, gdzie uczono dzieci i młodzież języka polskiego, ojczystej tradycji i historii. Tworzono je w każdej dzielnicy Wolnego Miasta Gdańska i każda z placówek miała swój indywidualny charakter związany z jakimś regionem Polski. Leonia Papee opiekowała się świetlicą na Długim Targu, która była przystrojona w stylu kaszubskim. W głównej mierze organizowała w niej popisy wokalne i koncerty, chcąc rozbudzić wśród młodzieży zamiłowania muzyczne. Przeprowadzała także zbiórki odzieży i żywności na rzecz ubogich rodzin i urządzała loterie, dochód z których przeznaczała następnie na cele polonijne. Prowadziła także bujne życie towarzyskie, wydawała często przyjęcia dla gdańskich elit, podczas których grywała gościom na skrzypcach (Danielewicz 1985: 92). Patronowała większości balów, organizowanych między innymi w najpiękniejszym ówcześnie gdańskim Hotelu Continental (znajdował się on naprzeciwko obecnego dworca kolejowego).

W 1936 roku mąż Papee został przeniesiony do Pragi, a na początku 1939 roku – do ambasady w Watykanie. Leonia Pappee zmarła 13 września 1960 roku w Rzymie. Jest pochowana w Kwaterze Polskiej Cimitero Flaminio.

Bibliografia
Danielewicz, G., Koprowska M., Walicka M., Polki w Wolnym Mieście Gdańsku, Gdańsk 1985, s. 89–95.
Murawski, K., Kobiety z charakterem, Gdańskie Miniatury 2012, http://gdanskieminiatury.ikm.gda.pl/gra/kobiety-z-charakterem/. Dostęp: 21.11.2018.

Autorka: Anna Zielińska-Fedoruk