PL RU EN
 

Maja Sakowska-Krzencessa

1935 -

Maja Sakowska-Krzencessa – nadleśnicza, żeglarka, podróżniczka.

Urodziła się w 1935 roku w Borach Tucholskich w Nadleśnictwie Dąbrowa, gdzie jej tata Zdzisław Sakowski był nadleśniczym. Mama, Anna Sakowska z domu Długońska, pierwsza maturzystka w Starogardzie Gdańskim, była chemiczką i jedną z założycielek Gimnazjum w Kartuzach.

Szkołę podstawową skończyła w Darżlubiu, Gimnazjum w Sopocie, studia z kolei w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu, na Wydziale Leśnym. Uczęszczała również do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Pracę magisterską napisała o łowiectwie i ochronie lasów, choć jak sama przyznała: „Gdy zobaczyłam, jak umiera sarna, jak ciekną jej łzy, płakałam razem z nią. I przestałam strzelać”(Łaszyn 2005: 123).

Podjęła pracę w Nadleśnictwie Chylonia. W 1968 roku została mianowana na stanowisko nadleśniczego w Nadleśnictwie Wieżyca, stając się tym samym trzecią w Polsce, a pierwszą w regionie, kobietą pełniącą tę funkcję. Bardziej poprawną nazwą jej roli byłoby raczej: nadleśnicza. Fakt ten sprawił, że przez wiele lat rozpisywały się o niej gazety, między innymi „Panorama Północy”, „Zwierciadło” i wiele innych. „[…] od dziennikarzy nie mogłam się opędzić […]. Byłam na topie. Tak jak kobieta na traktorze. I kosmonautka za miedzą” (Łaszyn 2005: 124). W Wieżycy mieszkała na odludziu, początkowo sama, a później z córką Moniką. Jak wspomina córka: „[…] mieszkałyśmy same w tym ogromnym domu, a mama cały czas trzymała pod łóżkiem dubeltówkę”. Nie narzekały jednak na brak towarzystwa, gdyż pani Maja była osobą niezwykle towarzyską i otwartą. Po terenie nadleśnictwa Maja Sakowska poruszała się głównie starym motocyklem, tak zwaną SKL-ką. W 1974 roku przeniosła się do Nadleśnictwa Kartuzy, gdzie została nadleśniczą terenową ds. lasów niepaństwowych. Opiekowała się tam blisko jedenastoma hektarami lasów i dwudziestoma wsiami z niemal czterema tysiącami właścicieli. Tam też zaprojektowała parking leśny z zadaszeniami w formie grzybów i stację turystyczną w Leśnictwie Sianowo, które na jej cześć nazwano „Majką”. W 1982 roku została naczelniczką wydziału ochrony lasów w Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych (dzisiejsza Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych). W 1995 roku przeszła na emeryturę, ale nawet po niej, już na pół etatu, nadal doglądała i opiekowała się Parkami: Trójmiejskim, Kaszubskim i Wdzydzkim; dodatkowo w gdańskich szkołach jeszcze przez wiele lat  spotykała się z uczniami oraz uczennicami, żeby opowiadać o rezerwatach przyrody i parkach. Działała w Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa, Polskim Towarzystwie Leśnym oraz w Ruchu Obrony Lasów Polskich.

W 1992 roku otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Jej inną pasją był sport, a zwłaszcza żeglarstwo i narciarstwo. Żeglarstwem zaraziła się w 1960 roku w klubie żeglarskim Gryf. Zdobyła patent sternika jachtowego, żeglowała po Bałtyku i Morzu Egejskim. W 2002 roku wraz z poznaną w klubie żeglarskim koleżanką Bożeną zjechały w 48 dni całe Stany Zjednoczone – blisko 18 000 kilometrów, zwiedzając głównie tamtejsze Parki Narodowe. Druga pasja, narciarstwo, była tym, czym pani Maja zajmowała się jeszcze długo na emeryturze. Najbliżsi wciąż pamiętają, jak całkiem niedawno jako niespełna osiemdziesięciolatka szusowała po stokach Wieżycy.

Dziś mieszka w Oliwie w mieszkaniu z widokiem na las. W 2021 powstał podcast, którego jest bohaterką, autorstwa Magdy Świerczyńskiej Dolot.

 

Bibliografia
Łaszyn, I., Maja Sakowska-Krzencessa, [w:] Znani Nieznani. Opowieści o Gdańszczanach. Tom 2, Gdańsk 2005, s. 123–128.
Nadleśnictwo Kartuzy, Poznaj Leśnictwo Sianowo. Tutaj znajduje się słynny wielki grzyb, http://expresskaszubski.pl/pl/656_lasy_zapraszaja/26901_poznaj_lesnictwo_sianowo_tutaj_znajduje_sie_slynny_wielki_grzyb.html. Dostęp 16.10.2018.
Rozmowa z Moniką Krzencessą-Ropiak, córką, przeprowadzona przez autorkę biogramu w dniu 15.10.2018.

Autorka: Anna Zielińska-Fedoruk

Zdjęcie: archiwum rodzinne

Linki do podcastu o Mai Sakowskiej-Krzencessie:

  • SOUNDCLOUD: https://soundcloud.com/user-331412619/pionierki-odc-1
  • SPOTIFY: https://open.spotify.com/episode/5gb6bKv2gyJIluGVq0owu7
  • Projekt Metropolitanka
    Metropolitanka to projekt herstoryczny (z ang. “her story” – „jej historia”, w przeciwieństwie do “his story” – „jego historia”), który opowiada o roli kobiet w historii, często pomijanej w akademickich, szkolnych oraz codziennych rozmowach. Herstory, czyli historie opowiadane z perspektywy kobiet, mają pełniej odmalować dzieje Pomorza.

    Organizator

    Projekt Metropolitanka Miasto Gdańsk

    © 2023 Metropolitanka
    All Rights Reserved. | Deklaracja dostępności