PL RU EN
 
Maria Róża Frankowska

Maria Róża Frankowska

1895-1986

Maria Róża Frankowska – pierwsza powojenna gdyńska radna, działaczka społeczna.

Urodziła się w 1895 roku w Kijowie, w polsko-szkockiej rodzinie Dobrowolskich; niewiele wiemy o jej latach młodości. W 1922 roku wyszła za mąż za komandora Stefana Frankowskiego. Razem z nim zamieszkała w Paryżu, gdzie urodził się ich pierwszy syn Stefan. Następnie całą rodziną przenieśli się do Warszawy, gdzie z kolei urodziła się córka – Maria Jolanta. W 1933 roku mąż Marii został mianowany dowódcą Obrony Wybrzeża Morskiego w Gdyni i tak cała rodzina znalazła się nad morzem. Zamieszkali w Willi Trzech Róż przy ulicy Sienkiewicza.

W Gdyni Maria została przewodniczącą Rodziny Wojskowej, wchodzącej w skład Komisji Porozumiewawczej Organizacji Kobiecych. Zajmowała się ona popularyzacją aktywności obywatelskiej kobiet w życiu miasta, a w głównej mierze ich przyszłym udziałem w wyborach samorządowych i parlamentarnych. Prócz tego Rodzina Wojskowa dożywiała dzieci z biedniejszych dzielnic, organizowała dla nich świetlice i przedszkola oraz tworzyła placówki sanitarne. Frankowska była także członkinią Miejskiej Komisji Opieki Społecznej, przewodniczącą komitetu pomocy marynarzom, wdowom i sierotom po marynarzach przy Kole Marynarzy. Była bardzo aktywną i oddaną sprawie działaczką.

Od marca 1935 roku, z racji licznie pełnionych funkcji społecznych, Maria Róża Frankowska stanęła na czele Komisji Opieki Społecznej Rady Miejskiej. Rok później gdynianki zawiązały Komisję Porozumiewawczą Organizacji Kobiecych w Gdyni i wysunęły postulat, by w Radzie Miejskiej znalazło się miejsce dla kobiecej reprezentacji. Osiemnastego czerwca 1937 radna Maria Róża Frankowska po raz pierwszy wzięła udział w obradach gdyńskiej Rady Miejskiej. Próbowała również dostać się do Sejmu w wyborach parlamentarnych w 1938 roku z ramienia pomorskiego Obozu Zjednoczenia Narodowego. Wybory odbyły się w listopadzie; Frankowska uzyskała ponad 12 tysięcy głosów i była druga pod względem liczby głosów w Gdyni. Nie dało jej to jednak miejsca w Parlamencie.

Wojna zniweczyła dalsze plany radnej. W 1940 roku zginął jej mąż, ona sama zaś wraz z dziećmi została ewakuowana do Wielkiej Brytanii, a stamtąd do Kanady. Ponieważ należała do znanych polskich urzędników, ich wyjazd zorganizował rząd polski w Londynie. Za ocean ruszyła na statku Batory. Wraz z rodziną zamieszkała w Montrealu, gdzie dzięki znajomości języków obcych dostała pracę w biurze amerykańskiej kompanii. Szybko awansowała do stanowiska dyrektorki personelu żeńskiego. Dzięki niej wielu polskich emigrantów i wiele emigrantek znalazło w Kanadzie swoją pierwszą pracę.

W 1949 roku wyszła po raz drugi za maż za generała Antoniego Szyllinga, działacza polonijnego i wydawcę polskojęzycznej gazety.

Zmarła 13 kwietnia 1986 roku w Vancouver.

 

Bibliografia
Polonijny Biuletyn Informacyjny w Winnipegu, Diaspora – Narodziny polskiej emigracji w Kanadzie 1940-1960, http://www.polishwinnipeg.com/diaspora/5.htm#_ftn14. Dostęp: 20.11.2018.
Polonijny Biuletyn Informacyjny w Winnipegu, Poza gniazdem. Wizerunki emigrantki polskiej
w Kanadzie w XX wieku, http://www.polishwinnipeg.com/pozagniazdem/051-PozaGniazdem.htm. Dostęp: 20.11.2018.
Sokołowska, M., Kobiety Gdyni z kraju i ze świata, Gdynia 2015.

Autorka: Anna Zielińska-Fedoruk

Projekt Metropolitanka
Metropolitanka to projekt herstoryczny (z ang. “her story” – „jej historia”, w przeciwieństwie do “his story” – „jego historia”), który opowiada o roli kobiet w historii, często pomijanej w akademickich, szkolnych oraz codziennych rozmowach. Herstory, czyli historie opowiadane z perspektywy kobiet, mają pełniej odmalować dzieje Pomorza.

Organizator

Projekt Metropolitanka Miasto Gdańsk

© 2023 Metropolitanka
All Rights Reserved. | Deklaracja dostępności