Metropolitanka inicjatorką imienia patronki gdańskiego tramwaju Aleksandry Olszewskiej

Związana z i upamiętniana przez Metropolitankę Aleksandra Olszewska, społeczna strażniczka Pomnika Poległych Stoczniowców i Placu Solidarności jest od dziś patronką jednego z gdańskich tramwai.

Inicjatorką nadania imienia jest Anna Zielińska – Fedoruk z Metropolitanki. Na dzisiejszej uroczystości nadania imienia pojazdowi projekt Metropolitanka reprezentowała Marta Tymińska, która przez wiele lat współpracowała i przyjaźniła się z „panią Olą”.

Cytujemy przemówienie, które na tę okazję przygotowała Marta:

Szanowni Państwo,

Jestem tutaj z ramienia grupy społeczniej Metropolitanka – inicjatywie działającej przy Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku. W Metropolitance zajmujemy się herstoriami – opowieściami o kobietach, o wykluczonych, które, mimo że przyczyniły się do kształtowania naszego miasta – często znikają z kart historii. 

Dzięki Pani Aleksandrze Olszewskiej, która dla naszej grupy zawsze była „Panią Olą” część tej historii została zachowana i za to zawsze będziemy jej wdzięczne. Kandydaturę (do nadania imienia tramwajowi) Aleksandry Olszewskiej  zgłaszała Anna Zielińska-Fedoruk, która niestety nie mogła dziś dołączyć do naszego grona.

Panią Olę poznałyśmy przy okazji projektów, które rejestrowały historię Stoczni z perspektywy kobiet. Gdy zaczęłyśmy oprowadzać po Stoczni szlakami kobiet – Pani Ola i jej kiosk „Souvenire” były punktem wyjścia do większej opowieści o odwadze, niezłomności i miłości.

Zapytałam moje koleżanki o wspomnienia związane z Panią Olą. Z tych opowieści wyłonił się obraz osoby serdecznej, otwartej i pełnej dobra. Najczęściej przywoływane skojarzenia to były: kwiaty i koty.

Zawsze witała nas z uśmiechem. Dbała o wszystkie wolno żyjące koty w okolicy, nadawała im imiona, oswajała, znała ich cechy osobowości i zwyczaje. Gdy nie mogła – zawsze dopilnowała, żeby ktoś za nią te koty karmił. Ukradkiem odmawiała różaniec i zawsze był jej bliski. Gdy chciała powiedzieć nam jakąś tajemnicę zawsze pociągała za rękaw i konspiracyjnym gestem prosiła, żeby się nachylić, a szeptem opowiadała niezwykłe historie. Z ogromną miłością opowiadała o swoim mężu i o swoim synu – Tadeuszu. Zapraszała nas do kiosku na herbatę i pogaduchy, a to było jak podróż w kapsule czasu.

Zawsze zaskakiwała i była kopalnią wiedzy o Stoczni. Dzięki niej wiem, gdzie był staw na Stoczni i jak ludzie organizowali się po stanie wojennym, jak walczyli o pamięć tego miejsca. Kiedyś opowiedziała mi na przykład o przeganianiu agentów SB za pomocą szlaucha w latach 80. Państwo pewnie znają również bardziej współczesną historię, która obiegła całą Polskę i trafiła do krajowych mediów, gdy Pani Ola przegoniła pracowników ZDiZ za pomocą miotły, bo chciała, żeby nielegalnie postawiony znak „Solidarność” jednak został pod napisem „Stocznia Gdańska”. Nikogo się nie bała i była wierna swoim wartościom.

Była też wielką estetką – dbała o ukwiecenie bramy nawet, gdy sił już jej brakowało. Nie raz była fotograficzną muzą, uosobieniem i duchem Stoczni, między innymi, chociaż nie tylko, w obiektywie Michała Szlagi. Gdy trafiała do gazet, każdy wycinek skrupulatnie kolekcjonowała. Nie przegapiła żadnej okazji, żeby nas zapędzić do pracy przy kwiatach, ale nikomu to nie przeszkadzało. Z radością jej pomagałyśmy w tych codziennych, bardzo ciężkich czynnościach. Łatwo było nawiązać z nią nić porozumienia nawet pomimo różnic światopoglądowych – Pani Ola oceniała czyny, a nie ludzi, co było ogromną wartością.

Ogromnie tęsknię za Panią Olą, ale cieszy mnie, że pamięć o niej utrzyma się dzięki temu tramwajowi. Wszak codziennie jeździła tramwajem na Stocznię.