Choć średniowiecze nie słynie z emancypacji kobiet, słuchacze i słuchaczki pierwszego wykładu z cyklu „Miasto kobiet” mogli dowiedzieć się o ich równouprawnieniu pojawiającym się w… ówczesnym prawie karnym. Wykład odbył się 3 listopada w sieni Instytutu Kultury Miejskiej.
Autorki: Joanna Świątecka, Agnieszka Urbańska
Z początkiem listopada w Instytucie Kultury Miejskiej rozpoczęła się nowa seria wykładów o kobietach i ich pozycji w przestrzeni miejskiej. Kuratorem całego cyklu jest doktor Hubert Bilewicz. Pierwsze spotkanie, prowadzone przez doktora Dariusza Kaczora związanego z Uniwersytetem Gdańskim, dotyczył zagadnienia kobiecej przestępczości w średniowiecznym prawie karnym. Jak podkreślał prowadzący, w okresie, gdy społeczności europejskie były feudalne i skrajnie patriarchalne, kobiety mogły uzyskać pełnię praw jedynie w przypadku postawienia przed sądem. Doktor Kaczor zwracał szczególną uwagę na fakt, że w prawie cywilnym kobiety traktowane były jak „duże dzieci”. Stąd wynikała konieczność reprezentowania ich przez męskiego opiekuna – męża, ojca, brata. Jedynie w kontekście przestępczości ówczesne kobiety były traktowane jak osoby dorosłe, odpowiedzialne za swoje czyny.
W czasie wykładu przedstawiono najpowszechniejsze przestępstwa popełniane przez kobiety w średniowieczu, oraz kary, jakie za nie groziły. Do najczęstszych przewinień należały te, które popełniane były przeciwko życiu i zdrowiu, przestępstwa religijne (słynne procesy czarownic), a także dzieciobójstwo. Dość szczegółowe ryciny zaprezentowane na wykładzie ukazywały popularne w tym czasie kary – chłostę, łamanie kołem, ucięcie prawej ręki za kradzież, czy stos w przypadku przewinień wobec Boga.
Swoista równość kobiet i mężczyzn w średniowieczu, która wyrażała się jedynie w prawie karnym, wzbudziła wśród zebranych wiele emocji, a po samym wykładzie część słuchaczy pozostała, żeby porozmawiać jeszcze z doktorem Kaczorem. Pierwszy wykład z cyklu „Miasto kobiet” przedstawił niezwykle ciekawy punkt widzenia na temat równości płci we wcześniejszych epokach, a także kształtowania się idei równouprawnienia kobiet.
Hubert Bilewicz – historyk sztuki, nauczyciel akademicki, edukator. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. Zajmuje się badawczo m.in. historią szkoły sopockiej i gdańskiego środowiska artystycznego po 1945 roku. Interesują go zwłaszcza rozmaite (artystyczne i pozaartystyczne) uwikłania sztuki.