Romana Cielątkowska

Romana Cielątkowska – profesorka nauk architektury, związana przede wszystkim z Politechniką Gdańską i Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie.

Urodziła się 29 sierpnia 1959. Karierę naukową rozpoczęła w 1984 roku w Katedrze Historii i Teorii Architektury Politechniki Gdańskiej. W 1993 w Instytucie Sztuki PAN obroniła pracę doktorską zatytułowaną Architekt Witold Minkiewicz 1880–1961. Habilitację uzyskała na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej w 1999 roku za pracę Architektura i urbanistyka Lwowa II Rzeczypospolitej. W roku 2006 została kierownikiem Katedry Teorii, Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Politechniki Gdańskiej. W 2008 roku otrzymała tytuł profesora nauk technicznych i przyjęła prowadzenie Katedry Projektowania Środowiskowego Politechniki Gdańskiej.

Jej zainteresowania naukowe kierowały się w stronę nurtu architektonicznego minimalizmu, który w swoich pracach postrzegała jako drogę do ideału, a dalej piękna, z tym zastrzeżeniem, że odbiorca, aby poznać wartość minimalizmu, musi być do jego odbioru kulturowo przygotowany. Oprócz teorii architektury interesowała się również sztuką konserwacji budowli drewnianych. Była silnie zaangażowana w proces ratowania polskiego dziedzictwa na Kresach i w ocalenie poszczególnych, drewnianych obiektów sakralnych. W latach 2007–2013 uczestniczyła w przeniesieniu zaniedbanej, prawosławnej czasowni (budynek sakralny bez wydzielonego miejsca na ołtarz) do Kiriłło-Biełozerskiego Muzeum w Cypinie w Rosji. W latach 2012–2013 prowadziła projekt przeniesienia drewnianego kościoła z Jazłowczyka do Muzeum Architektury Ludowej i Kultury Materialnej we Lwowie (skansen „Gaj Szewczenki”), a później szereg podobnych projektów na obszarze Polski, Ukrainy i Rosji. Napisała i współtworzyła publikacje dotyczące tej problematyki, jak choćby Translocatio. Przeniesienie drewnianych świątyń trzech obrządków oraz Architektura drewniana. Tradycja, dziedzictwo, współczesność, przyszłość.

Współtworzyła dokumentację zgłoszeniową Gdańska do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zmarła 22 stycznia 2016. Jest pochowana w Starogardzie Gdańskim.

Bibliografia
Cielątkowska, R., Minimalizm jako aktualny nośnik piękna – „uderzenie w duszę”, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, 13 (2007), z. 6-A, s 24–27.
Cielątkowska, R., Translocatio: Przeniesienie drewnianych świątyń trzech obrządków, 2014, Gdańsk.
Cielątkowska, R., Wojtowicz-Jankowska, D., Architektura drewniana. Tradycja, dziedzictwo, współczesność, przyszłość, Gdańsk 2014.
Piwek, A., Prof. dr hab. inż. arch. Romana Cielątkowska (1959–2016), „Wiadomości Konserwatorskie”, 45 (2016), s. 139–140.

fot.: Aleksander Kuśnierz, http://kuriergalicyjski.com/historia/upamietnienia/4811-pamieci-prof-romany-cielatkowskiej

Autorka: Katarzyna Katana / uzupełnienie: Ania Zielińska-Fedoruk